လူထုအဓိက လူ့အဖဲြ႔အစည္း ( Civil Society) တင္ျပခ်က္ (၃)

လူထုအဓိက လူ့အဖဲြ႔အစည္း ( Civil Society) တင္ျပခ်က္ (၃)

လူထုအဓိက လူ့အဖဲြ႔အစည္း၏ အေျခခံအယူအဆ

ကိုရင္ေမာင္။              တကၠသိုလ္ ဆရာမၾကီး။ ဘာေတြမ်ားတေယာက္ထဲ စဥ္းစားေနသတံုး။

မေလး။                    ။ ေအာ္ ကိုရင္ေမာင္ ရယ္ လန့္လိုက္တာ။ အိမ္ေပၚတက္လာတာ အသံမေပး ဘာ မေပးနဲ့။ ဘယ္က လွည့္လာသလဲ။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ မေလးဆ ီကိုဘဲ လာခဲ့တာပါ။  မေလးလည္းၾကားမွာေပါ့။ တျမန္ေန့တံုးက ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တနိုင္ငံလံုးျငိမ္းခ်မ္းမႈရရိွေနျပီဆိုျပီး ဗိုလ္ခု်ပ္ၾကီးတဦးက ေျပာသြားခဲ့တာ။


အဲဒါ နဲ့ဆက္စပ္ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ့ လူ့အဖဲြ႔အစည္း  ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ့ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေလာက္ေရးမလားလို့ အခ်က္အလက္ ကေလး တခို့်မ်ားရမလားဆိုျပီး မေလးနဲ့ေဆြးေနြးရေအာင္လာခဲ့တာပါ။

မေလး။                    ။ အင္း ကိုရင္ေမာင္တို့ သတင္းေထာက္ေတြမ်ား အေၾကာင္းအရာကေလး တစြန္းတစ ဟိုကသည္ကမရလိုက္နဲ့ ေဆာင္းပါးေရးဘို့ေလာက္ဘဲ စဥ္းစားေနေတာ့တာဘဲ။ ကိုရင္ေမာင္က ျငိမ္းခ်မ္းမႈဆို တဲ့ အေၾကာင္းေျပာလာလို့ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ က်မလည္း ခုနကေလးတင္ဘဲ ေတြးေခၚပညာရွင္ Thomas Hobbs ေျပာတဲ့ " War of All Against All" လူအားလံုးဟာ အျခားလူ အားလံုးနဲ့ စစ္ပဲြျဖစ္ပြားေနခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အသံုးအနႈန္းကို သေဘာက်လို့ စဥ္းစားေနေသးတယ္။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ လူအားလံုးဟာ အျခားလူအားလံုးနဲ့ စစ္ပဲြျဖစ္ပြားေနခဲ့တယ္ ဟုတ္လား။

အင္း တကၠသိုလ္ ဆရာမၾကီးေတြဆီကမ်ား ၾကားလိုက္ရရင္ အဆန္းခ်ည့္ဘဲ။ အဲဒါ ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ ရွင္းျပစမ္းပါဦးဗ်ာ။

မေလး။                    ။ ဒီလိုပါ။ သူက လူတဦးျခင္းစီရဲ့ လြတ္လပ္မႈနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းမႈအေၾကာင္းကို လူရယ္လို့ စတင္ေပၚလာတဲ့ လူ့သမိုင္းရဲ့ အေစါဆံုးပိုင္း အေျခအေနေနာက္ခံနဲ့ ရွင္းျပထားတာပါ။ 

ကိုရင္ေမာင္။              ။ ကြ်န္ေတာ္က ျငိမ္းခ်မ္းမႈအေၾကာင္းကို ေဆြးေနြးျခင္တာ။ မေလးက လြတ္လပ္မႈ အေၾကာင္းကို ထပ္တိုးေျပာလာျပန္ျပီ။ တိုင္းျပည္ၾကီး ေအးခ်မ္းသာယာေနတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေနတယ္လို႔ေျပာတာ လြတ္လပ္မႈနဲ့ ဆိုင္ေနလို့လား။

မေလး။                    ။ ဆိုင္တာေပါ့ ကိုရင္ေမာင္၊ လူတဦးျခင္းစီ လြတ္လပ္မႈမရိွဘဲ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွတယ္လို့ ေျပာလို့ရပါ့မလား။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ မေလးကလဲ၊ ဗိုလ္ခု်ပ္ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့တာ မွတ္မိမွာေပါ့ ၊ လြတ္လပ္တယ္၊ လြတ္လပ္တယ္ဆိုျပီး လမ္းေပၚမွာ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ေဆးရိုးလွန္းၾကတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေလ။ အဲဒီလိုမို်း လြတ္လပ္မႈရမွ၊ လုပ္ျခင္ရာလုပ္ခြင့္ရမွ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွတယ္လို့ မေလးေျပာျခင္သလား။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လက္မခံနိုင္ဘူးထင္တယ္။ မင္းမဲ့တိုင္းျပည္ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။

မေလး။                    ။ ဒီလိုကိုရင္ေမာင္ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့လုပ္ျခင္ရာ လုပ္ခြင့္ကို လြတ္လပ္မႈဆိုျပီး

ေတာင္းဆိုေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ စည္းကမ္းရိွဘို့ လူ့အဖဲြ႔အစည္း တည္ျငိမ္မႈရိွဘို့ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွဘို့   ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ့ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံလြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရးေတြကို အၾကင္းမဲ့ ရုပ္သိမ္း ပစ္တာမို်းကိုလည္း လက္မခံနိုင္ဘူး။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ မေလးေျပာတဲ့အတိုင္းဆိုရင္ လူ့အဖဲြ႔အစည္းရဲ့ တည္ျငိမ္မႈျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွဘို့ဆိုတဲ့ ကိစၥကတဖက္၊ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံလြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရးေတြ ထိမ္းသိမ္းဘို့ကတဖက္ နွစ္ဖက္ရိွေနျပီလို့ နားလည္ရမယ္ထင္တယ္၊ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံလြတ္လပ္မႈ အခြင့္အေရးေတြကို အျပည့္အ၀ေပးလိုက္ရင္ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာ တည္ျငိမ္မႈ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွပါ ဦးမလား။

မေလး။                              ။ ဒါျဖင့္ရင္ ဘာ့ေၾကာင့္ လူ့အဖဲြ႔အစည္းရယ္လို့ တည္ရိွလာသလဲ။ ကိုရင္ေမာင္ ဘယ္လို ယူဆသလဲ။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ ရွင္းေနတာဘဲ မေလးရာ၊ လူသားေတြအတြက္ ေကာင္းကို်းျဖစ္ထြန္းလာေအာင္ တိုးတက္မႈရေအာင္ လူေတြစုေပါင္းေနထိုင္လာၾကရင္းနဲ့ လူ့အဖဲြ႔အစည္းရယ္လို့ ျဖစ္ေပၚလာတာေပါ့။ အဲဒါ လြတ္လပ္မႈနဲ့ ဘယ္လိုဆိုင္သလဲ။

မေလး။                    ။ ကိုရင္ေမာင္ေျပာတာလဲ မွားေတာ့မမွားဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေယဘုယ်ေျပာရံုနဲ့ မလံုေလာက္ဘူးလို့ က်မထင္တယ္။ လူ့အဖဲြ႔အစည္းနဲ့ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ လြတ္လပ္မႈဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို အေျခခံက်က်နားလည္ေအာင္ နည္းနည္းအေသးစိပ္ စဥ္းစားဘို့လိုလိမ့္မယ္။ လူရယ္လို့ေပၚဦးစက သဘာ၀ အေျခအေနမွာ လူမွာ တဦးျခင္းလြတ္လပ္မႈ ရာနွနု္းျပည့္ ရိွခဲ့တယ္။ အခု်ုပ္အခ်ယ္ အတားအဆီးမရိွ ေျပာျခင္ရာ ေျပာခြင့္ ဘယ္လိုေနရာေဒသမွာမဆို သြားလာလုပ္ကိုင္ေနထိုင္ပိုင္ခြင့္  ရိွ ခဲ့တယ္။ မိမိၾကိုက္နွစ္သက္တဲ့ ပစၥည္း ဥစၥာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရိွခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္စြာ အသက္ရွင္သန္ခြင့္ရိွခဲ့တယ္။ အမီွအခိုကင္းစြာ  မိမိဖာသာမိမိ ရပ္တည္ စီမံပိုင္ခြင့္ရိွခဲတယ္။ အဲဒီလို သဘာ၀အေျခအေနမွာ လူဟာလုပ္ျခင္ရာလုပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရိွခဲ့တာေတာ့ အမွန္ ပါဘဲ။ အစိုးရ မရိွ၊ တိုင္းျပည္မရိွ၊ နယ္နမိတ္ အကန့္အသတ္မရိွ၊ ဥပေဒမရိွ၊ အာဏာပိုင္မရိွ၊ ခု်ပ္ခ်ယ္ကန့္သတ္ မယ့္သူမရိွ၊ သဘာ၀ အေျခအေနေအာက္မွာ လူမွာလြတ္လပ္မႈရာနႈန္းျပည့္ ရိွခဲ့တယ္။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ မေလးက ဒီလိုလြတ္လပ္မႈမို်းကို လိုျခင္လို့လား။ ဒီကေန့ကာလမွာေတာ့ မျဖစ္ နိုင္ေတာ့ဘူးထင္တယ္။

မေလး။                    ။ မဟုတ္ဘူး ကိုရင္ေမာင္ ဆံုးေအာင္နားေထာင္ပါဦး။ သဘာ၀အေျခအေန

ေအာက္မွာ လူမွာ လြတ္လပ္မႈရာနႈန္းျပည့္ ရိွခဲ့တယ္ဆိုေပမယ့္ သဘာ၀အေျခအေနဟာ ရိုင္းစိုင္းၾကမ္းတမ္းတဲ့ သေဘာရိွတယ္။ လူတေယာက္က အျခားလူတေယာက္ရဲ့ပစၥည္းကို အခိ်န္မေရြး လုယက္ယူငင္နိုင္တယ္။ မည္သည့္မိန္းမပို်ကိုမဆို သားမယားအျဖစ္ အတင္းအဓမၼ ျပုက်င့္နိုင္တယ္။ မည္သူေနထိုင္တဲ့ေနရာကို မဆိုသြားေရာက္ သိမ္းပိုက္နိုင္တယ္။ မည္သူ့့ကိုမဆို သတ္ျဖတ္နိုင္တယ္။ လူအားလံုးဟာ အျခားလူအားလံုးနဲ့ ေန့စဥ္ စစ္ပဲြျဖစ္ပြားေနတဲ့ အေျခအေနမွာရိွခဲ့တယ္။ အဲဒီလို သဘာ၀အေျခအေနေအာက္မွာ လူဟာ မလံုျခံုမႈကိုခံစား လာရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကိုယ္က အင္အားၾကီးမားတယ္ဆိုျပီး ကိုယ့္ထက္ အင္အား နည္းပါးသူကို နိွပ္စက္အနိုင္က်င့္နိုင္ေပမယ့္ ေလာကမွာ မိမိဟာ အင္အားအၾကီးမားဆံုး လူေတာ့ မျဖစ္နိုင္ဘူး။ မိမိထက္ အင္အားၾကီးမားသူကို တခိ်န္မဟုတ္ တခိ်န္၊ တေနရာမဟုတ္ တေနရာမွာ ေတြ႔လာ ခဲ့ၾကရတယ္။ မိမိထက္ အင္အားနည္းပါးသူ တဦးဦးကို မိမိကနိွပ္စက္ အနိုင္က်င့္နိုင္သလို မိမိထက္ အင္အားၾကီးမား သူတဦးဦးကလဲ မိမိကိုအခိ်န္မေရြး နိွပ္စက္အနိုင္က်င့္ နိုင္တာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလာကမွာရိွတဲ့ လူတိုင္းဟာ သဘာ၀အေျခအေနေအာက္မွာ မလံုျခံုမႈကို ခံစားလာရတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လံုျခံုမႈရိွေစဘို့အတြက္ မိမိတဦးျခင္းရွင္သန္ ရပ္တည္ေနထိုင္တဲ့အေလ့အထကို စြန့္လႊတ္၊ တဦးနွင့္ တဦးစုစည္းျပီး လူ့အဖဲြ႔အစည္းကေလးမ်ားအျဖစ္ စတင္တည္ေထာင္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီလို စုေပါင္း ေနထိုင္လာတဲ့ အခိ်န္ကစျပီး ရာနွုန္းျပည့္ လြတ္လပ္မႈ အေျခခံေပၚမွာ မူလက မိမိ ခံစားက်င့္သံုးခဲ့တဲ့ လြတ္လပ္မႈနဲ့ အခြင့္အာဏာေတြအနက္က  အခ်ဳိ႔ကိုစြန့္လႊတ္ျပီး မိမိ၀င္ေရာက္ေနထိုင္တဲ့ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းကို လဲႊအပ္လိုက္ရတယ္။  လူတဦးျခင္းစီက အဲဒီလိုလဲႊအပ္လိုက္တဲ့ အခြင့္အာဏာေတြကိုကိုင္စဲြျပီး အၾကီးအကဲ၊ ဘုရင္၊ သမတ၊ အစိုးရ စသူတို့က သက္ဆိုင္ရာ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမ်ား တိုင္းျပည္မ်ားကို အုပ္ခု်ပ္လာခဲ့ၾကတယ္။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ ဟုတ္တယ္ေလ မေလး။ အဲဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတာေပါ့။ လူ့အဖဲြ႔အစည္းရဲ့ အၾကီးအကဲ၊ ဘုရင္၊ သမတ၊ အစိုးရ စသူေတြက လူ့အဖဲြ႔အစည္းကို တည္ျငိမ္မႈရိွေအာင္ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွေအာင္ အုပ္ခု်ပ္လာၾကရတယ္။ အဲဒီလိုအုပ္ခု်ပ္နိုင္ဘို့အတြက္ လူတဦးျခင္းစီကို လုပ္ျခင္ရာလုပ္ခြင့္ ေပးထားလို့မရဘူး။

မေလး။                    ။ ဒီလိုေျပာရံုနဲ့ မလံုေလာက္ေသးဘူးကိုရင္ေမာင္။ က်မတို့နားလည္ဘို့ လိုအပ္တာက ပထမအခ်က္အေနနဲ့ လူ့အဖဲြ႔အစည္းရဲ့ အၾကီးအကဲ၊ ဘုရင္၊ သမတ၊ အစိုးရ စသူေတြက အုပ္ခု်ပ္ခြင့္ရတယ္ ဆိုတာဟာ လူ့တဦးျခင္းစီက သူ့မွာမူလကထဲက ရိွထားတဲ့လြတ္လပ္မႈနဲ့ အခြင့္အာဏာေတြအနက္ အခို့်ကို လဲွြအပ္လိုက္တဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္။ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ့ လူတဦးျခင္းစီဟာ  လူ့အဖဲြ႔အစည္းသို့ ၀င္ေရာက္ ေနထိုင္လိုက္ေပမယ့္ မိမိမွာ မူလရိွထားျပီးျဖစ္တဲ့ အခြင့္အာဏာအားလံုးကို စြန့္လႊတ္လိုက္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အသက္ရွင္သန္ခြင့္၊ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္၊ ပစၥည္းဥစၥာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ စတဲ့ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကို္္ ဘယ္တံုးကမွ စြန့္လြတ္ခဲ့တာမဟုတ္ဘူး။  အဲဒါေတြကို သဘာ၀အခြင့္အေရးေတြ အျဖစ္ တေလွ်ာက္လံုး ဆက္လက္စဲြကိုင္လာခဲ့ တယ္။ လူ့အခြင့္အေရးကို သဘာ၀အခြင့္အေရး အေျခခံေပၚမွာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္လာတယ္လို့ ပညာရွင္မ်ားက ယူဆၾကတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လူ့အဖဲြ႔အစည္းရဲ့ အၾကီးအကဲ၊ ဘုရင္၊ သမတ၊ အစိုးရ စသူတို့ဟာ လူတဦးျခင္းစီ၏ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကို ထိပါးခြင့္မရိွဘူး။ သူတို့ရဲ့တာ၀န္ဟာ လူတဦးျခင္းစီရပ္တည္ခဲ့ၾကစဥ္က အခက္အခဲရိွခဲ့တဲ့ လံုျခံုမႈကို ေဖၚေဆာင္ေပးဘို့၊ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာ လူတဦးနွင့္တဦး အခ်င္းမ်ားၾကရင္ ေျဖရွင္းေပးဘို့၊ လူတဦးက အျခားလူ တဦးရဲ့အခြင့္အေရးေတြကို ေဖါက္ဖ်က္ျပီး ျပစ္မႈကုူ်းလြန္ရင္ အဲဒီလူူကို ျပစ္ဒဏ္စီရင္ဘို့ျဖစ္တယ္။ လူတဦးျခင္းစီဟာ အျခားလူတဦးရဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားကို ေဖါက္ဖ်က္ကူ်းလြန္ျခင္္းမရိွေစဘို့ လူ့အဖဲြ႔အစည္းကို အုပ္ခု်ပ္သူေတြက ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးဘို့ ျဖစ္တယ္။ ဒီအေျခခံကေန လူ့အဖဲြ႔အစည္းတခုလံုးရဲ့ လံုျခံုမႈကို ထိပါးျခင္းမရိွေစဘို့ လူ့အဖဲြ႔အစည္းက ခ်မွတ္ထားတဲ့  ဥပဒစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေဘာင္အတြင္းမွာ ေနထိုင္ေန သမွ်ကာလပတ္လံုး ဘယ္လိုအစိုးကမွ် အဲဒီလူကို ထိပါးခြင့္မရိွဘူး။ ဒိလိုလူ့အဖဲြ႔အစည္းမို်းသာလွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ လူ့အဖဲြ႔အစည္းျဖစ္တယ္။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ မေလးဆိုလိုတာက လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းတယ္ဆိုတာဟာ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံလြတ္လပ္မႈ အခြင့္အေရးေတြကို ပိတ္ပင္ထားတာမို်း မဟုတ္ဘူး၊ လူ့အဖဲြ႔အစည္းကို ကြပ္ကဲ အုပ္ခု်ပ္ ေနတဲ့ အစိုးရဆိုသူေတြက လူ့တဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ထိပါးေနသမွ် ျငိမ္းခ်မ္းမႈမရိွနိုင္ဘူး။ ဒီလိုဆိုလိုသလား။

မေလး။           ။ အမွန္ဘဲ ကိုရင္ေမာင္ေရ။ အစိုးရေတြရဲ့ အနိမ့္ဆံုးတာ၀န္ဟာ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာရိွတဲ့ လူတဦးက အျခားလူတဦးရဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ထိပါးေနွာက္ယွက္မႈ မရိွေစေရး အေျခခံကေန လူ့အဖဲြ႔ အစည္းရဲ့ လံုျခံုမႈ တည္ျငိမ္မႈကို ထိမ္းသိမ္းေစါင့္ေရွာက္ဘို့ျဖစ္တယ္။ ဒါမွသာ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွတဲ့လူ့အဖဲြ႔အစည္း ျဖစ္နိုင္မယ္။ မိမိတို့ရဲ့ အာဏာတည္ျမဲေရးကို ထိပါးမွာစိုးလို့ တိုင္းျပည္ရဲ့ တည္ျငိမ္မႈ၊ လံုျခံုမႈဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ျပခ်က္ေတြနဲ့ လူတဦးျခင္းစီရဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ရုပ္သိမ္းလိုက္ျပီဆိုရင္ လူ့အဖဲြ႔အစည္းမွာရိွတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ပ်က္စီးသြားေတာ့တာဘဲ။ သာမန္အားျဖင့္ ၾကည့္လိုက္ရင္ စစ္ပဲြေတြေတာ့ ရိွျခင္မွရိွေနမွာေပါ့။ တဖက္နဲ့တဖက္ တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ေနၾကတဲ့ စစ္ပဲြေတြရိွမေနတိုင္း လူ့အဖဲြ႔အစည္းဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေနျပီလို့ ေျပာလို့မရဘူးေလ။ အျခားလူတဦးရဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ထိပါးေနွာက္ယွက္မႈမရိွေစေရး အေျခခံေပၚမွာ မိမိတဦးျခင္းစီရဲ့ အခြင့္အေရးကို အျမင့္မားဆံုးက်င့္သံုးနိုင္ခြင့္ရိွတဲ့ လူထုအဓိကလူ့အဖဲြ႔အစည္း (Civil Society) မို်းမွာသာလွ်င္ တကယ္စစ္မွန္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းမႈရိွနိုင္တယ္ ို့ က်မေျပာျခင္တယ္။

ကိုရင္ေမာင္။              ။ ကဲ မေလးေရ၊ ေဆြးေနြးလို့ေတာ့ေကာင္းပါရဲ့၊ အခိ်န္လဲေနွာင္းေနျပီ၊ ျပန္လိုက္ဦး မယ္ဗ်ာ။ ေနာက္အပတ္မွတခါ ထပ္ေတြ႔ၾကေသးတာေပါ့။

ေအာင္ထူး

အေထြေထြ အတြင္းေရးမွုး

ျမန္မာနိုင္ငံ ေရွ့ေနမ်ားေကာင္စီ

(RFA) တြင္ထုတ္လြင့္ၿပီး ...