ၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ (၁၉၄၈ မွ ၁၉၈၈) (အခန္း- ၂ အဆက္)
(၃) ပမညတအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု
(ပမညတ)
NATIONAL UNITED FRONT (NUF)
၁။ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားပါတီ (ဆိုရွယ္နီ)
၂။ တရားမွ်တမႈပါတီ
၃။ ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီပါတီ (ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး)
၄။ ျပည္သူ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ေပါ
(အမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ)
၅။ ျပည္သူ႔ညီညြတ္ေရးပါတီ
* ျပည္သူ႔တိုးတက္ေရးပါတီ
* ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ပါတီ
ပမညတ
လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး က်င္းပေသာ ပထမအႀကိမ္ေရြးေကာက္ပြဲ (၁၉၅၁/၅၂)မွ
သင္ခန္းစာမ်ားကိုယူၿပီး ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစုျဖစ္သည္။
မူလက ဘႀကီးဘေဖ(ဦးဘေဖ)၊ မဟာဗမာအဖြဲ႕တုိ႔ႏွင့္ပူးေပါင္းၿ
“အတုိက္အခံေပါင္းစံုမဟာမိတ္အဖြဲ
လက္၀ဲႏြယ္ေသာပါတီမ်ားစုေပါင္းၿ
၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားလြတ္လပ္ေရး
ျမႇင့္တင္ေရး” ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဒုတိယအႀကိမ္ေရြးေကာက္ပြဲ(၁၉၅၆)
အဓိကအတုိက္အခံအဖြဲ႕အစည္းႀကီး ျဖစ္လာသည္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားအျပင္ လူငယ္တပ္ဦး၊ မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ံုး၊ ကရင္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႕၊
ဗမာျပည္အလုပ္သမားအစည္းအ႐ံုးမ်ား
အစည္းအ႐ံုး(တလညစ) စေသာ လူမ်ဳိးစုႏွင့္ လူထုလူတန္းစားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားလည္
ပါ၀င္သည္။ ပမညတအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား
၁။ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားပါတီ(ဆိုရွယ္နီ) မွာ
အာဏာရ ဆုိရွယ္လစ္ပါတီမွ ၁၉၅၀ျပည့္ႏွစ္က ခြဲထြက္လာေသာပါတီျဖစ္သည္။
၀ိဓူရသခင္ခ်စ္ေမာင္၊ သခင္လြင္ႏွင့္ သခင္လွေႂကြတုိ႔ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္
ပမညတတြင္ အင္အားအႀကီးဆံုးပါတီျဖစ္ပါသည္။
၂။ တရားမွ်တမႈပါတီ မွာ
တရားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္းေဒါက္တာေအး
၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ ပမညတမွထြက္ၿပီး သန္႔ရွင္းဖဆပလ(ေနာင္-ပထစ)ႏွင့္ ပူးေပါင္းသြားခဲ့သည္။
၃။ ျပည္သူ႔ဒီမုိကေရစီပါတီ (PEOPLE'S DEMOCRACY PARTY- PDP) မွာ
ပထမအႀကိမ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ “ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး” အမည္ျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ
ပါတီျဖစ္သည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္မွ သခင္ဗေမာင္ႏွင့္ သခင္သင္တုိ႔ဦးေဆာင္ၿပီး
ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီပါတီအျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္
ျပည္သူ႔ဒီမုိကေရစီပါတီ၊ သခင္သင္က အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီပါတီ အသီးသီးထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။
၄။ ျပည္သူ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ေပါ
ဗုိလ္ခ်ဳပ္အစ္ကို ဦးေအာင္သန္း ဦးေဆာင္စုစည္းခဲ့ေသာ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည္။
ပမညတ ဖြဲ႕စည္းၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ဤအဖြဲ႕ကိုဖ်က္ၿပီး ဦးေအာင္သန္းမွာ
ပမညတသဘာပတိအဖြဲ႕တြင္ တစ္သီးပုဂၢလအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လေရာက္ေတာ့မွ “အမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ”
(NATIONAL PROGRESS PARTY- NPP) အမည္ျဖင့္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ဥကၠ႒ ဦးေအာင္သန္း၊ အတြင္းေရးမွဴး စာေရးဆရာသခင္ျမသန္းတုိ႔ျဖစ္သည္။
၅။ ျပည္သူ႔ညီညြတ္ေရးပါတီ (PEOPLE UNITED PARTY) မွာ
ဦးသိန္းေဖျမင့္ႏွင့္ ဗိုလ္ထြန္းစိန္တို႔ ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာပါတီျဖစ္သည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္
ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ပါတီ ဥပေဒတြင္းသို႔ ေရာက္လာေသာအခါ ျပည္သူ႔ညီညြတ္ေရးပါတီတစ္ခုလံုး
ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္သို႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။
* ျပည္သူ႔တိုးတက္ေရးပါတီ (PEOPLE'S PROGRESSIVE PARTY- PPP) မွာ
ဦးေအာင္သန္းဦးေဆာင္ေသာ “အမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ”၊ သခင္သင္ႏွင့္
သခင္ဗေမာင္တုိ႔ဦးေဆာင္ေသာ “ျပည္သူ႔ဒီမုိကေရစီပါတီ”ႏွင့္
“ရဲေဘာ္ေပါင္းစံုထိန္းသိမ္းေရး
ဥကၠ႒ ဦးေအာင္သန္း၊ ဒုဥကၠ႒ သခင္ခင္ေအာင္၊ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအာင္ျမင့္၊
တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္ျမင့္တုိ႔ျဖစ္သည္။ အဆုိပါေခါင္းေဆာင္ေလးဦးအျပင္
စာေရးဆရာသခင္ျမသန္း၊ ျမသန္းတင့္ႏွင့္ ဦးလွ၀င္း(ပခုကၠဴ) တုိ႔လည္း
ႏုိင္ငံေရးဦးေဆာင္(ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ိ
ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာကြဲလြဲၾကရာမွ ဦးေအာင္သန္း၊ ဦးေအာင္ျမင့္၊
ျမသန္းတင့္ႏွင့္ ဦးလွ၀င္းတုိ႔ပါတီမွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ရသည္။ ပမညတအဖြဲ႕၀င္ပါတီတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
* ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ပါတီ (PEOPLE'S COMMRADE PARTY- PCP) မွာ
ယခင္ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႕ကို ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္က ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ
ပါတီျဖစ္သည္။ ၁၉၅၈တြင္ ဥပေဒတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ပမညတအဖြဲ႕၀င္ပါတီျဖစ္လာသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဆုိရွယ္နီႏွင့္ေပါင္းၿပီး “အလုပ္သမားညီညြတ္ေရးပါတီ”
(UNITED WORKERS PARTY) ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ပူးတြဲဥကၠ႒မွာ ၀ိဓူရသခင္ခ်စ္ေမာင္ႏွင့္
ဗိုလ္အံုးတင္တုိ႔ျဖစ္ၿပီး ဗိုလ္ျမေသြးက ပထမအတြင္းေရးမွဴး၊ ဗုိလ္ေအာင္ႏုိင္က
ဒုတိယအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၆၄ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး
ကာကြယ္သည့္ဥပေဒထြက္ေပၚလာေသာအခါ က်န္ပါတီအားလံုး ရပ္နားသြားခဲ့သည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလတြင္ ယခင္ပမညတအဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား
စုဖြဲ႕မႈအသစ္ျဖင့္ အသီးသီးျပန္လည္ေပၚထြက္လာခဲ့ပါ
၁။ ၀ိဓူရသခင္ခ်စ္ေမာင္ဦးေဆာင္ေသာ
“အမ်ဳိးသားျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး၊ ဒီမုိကေရစီတပ္ေပါင္းစု”
၂။ သခင္လြင္ႏွင့္ ဦးေအာင္ျမင့္တုိ႔ဦးေဆာင္ေသာ “ျပည္သူ႔ဒီမုိကေရစီပါတီ”
၃။ ဗုိလ္ေအာင္ႏုိင္ဦးေဆာင္ေသာ “ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ပါတီ”ႏွင့္
၄။ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ဦးေဆာင္ေသာ “ျပည္သူ႔တုိးတက္ေရးပါတီ” တုိ႔ျဖစ္သည္။
(၄) တပ္မေတာ္မွအေျခခံေပၚထြက္လာေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား
တပ္မေတာ္
အမွန္စင္စစ္ တပ္မေတာ္၏သေႏၶသားကို စတင္ေမြးဖြားေပးလိုက္သည္မွာ
၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံုႀကီးဟု ဆိုႏုိင္လိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ ဤအေရးေတာ္ပံုႀကီးကို
ျဖတ္သန္းရင္း ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားၾ
အခိုင္အမာျဖစ္တည္လာခဲ့သည္။ ““အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕သမားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ႏွင့္
ျပတ္ျပတ္သားသားရင္ဆုိင္ၿပီး လံုး၀လြတ္လပ္ေရးအရယူဖုိ႔ဆိုလွ်
အမ်ဳိးသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕တစ္
ယူဆခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ဤယူဆခ်က္ျဖင့္ပင္ ႏိုင္ငံျခားအဆက္အသြယ္ရွာေဖြၾကရာ
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ေပၚထြက္လာခဲ့ျ
“ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္” (ဘီအုိင္ေအ)၊ “ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္” (ဘီဒီေအ)၊
“ဗမာအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္” (ဘီအင္ေအ)စသျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ
(ဤအပိုင္းႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေသာ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားရွိၿပီးျဖစ္
အက်ယ္မေရးေတာ့ပါ)
သည္လိုႏွင့္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအႀကိဳကာလသို႔ ေရာက္ေသာအခါ
“ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္” ပီဘီအက္(ဖ)အမည္ျဖင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ
ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံုပါတီတုိ႔ႏွင္
(ေနာင္-ဖဆပလ)ကိုဖြဲ႕စည္းတည္ေထာ
ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးကို ေအာင္ျမင္စြာဆင္ႏႊဲႏိုင္ခဲ့သည္။
တစ္ဖန္ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ ကႏ္ၵီစာခ်ဳပ္အရ ဘားမား႐ိုင္ဖယ္အျဖစ္
ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့ရျပန္သည္။ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ေရြးေ
အဆုိပါဘားမား႐ိုင္ဖယ္ကို ၾကားျဖတ္အစိုးရသုိ႔ လႊဲအပ္ေပးခဲ့သည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ေန႔ ေနာက္တြင္ကား လြတ္လပ္ေသာ
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏
ဤသမုိင္းေၾကာင္းကိုၾကည့္လွ်င္
အဆင့္ဆင့္တြင္ သေႏၶတည္ၿပီး ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးမွ ေမြးဖြားေပးလိုက္ေသာ
လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။ ဆုိရလွ်င္ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးႏွင့္
နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္စပ္ေပၚထြက္လာေသာတပ္မေတာ္ဟုဆိ
အမွန္စင္စစ္ ဤသမိုင္းေၾကာင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ခုတည္းသာမဟုတ္ လြတ္လပ္ခါစ
ႏုိင္ငံအားလံုး၏တူညီေသာ အျခင္းအရာပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ထက္ဆုိရလွ်င္
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ႏုိင္ငံအားလံုးေလာက္၏ျပႆနာဟူ၍
စစ္အတြင္းအမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးလႈ
လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ စစ္ၿပီးေခတ္ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို
အဟပ္ညီညီေပါင္းစပ္ႏုိင္ေရး ျပႆနာျဖစ္သည္။ တစ္နည္းဆုိရလွ်င္
“စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးျပႆနာ” ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၅၇ ခုႏွစ္ကထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ဟားဗတ္ပါေမာကၡ ဆမ္မ်ဴရယ္(လ)ဟန္တင္တန္၏
“တပ္မေတာ္သားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္” (THE SOLDIER AND THE STATE) မွာ
အဆုိပါျပႆနာကို အေျဖရွာႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္ဟု
ပညာအသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ယူဆၾကသည္။ သို႔တေစ ဟန္တင္တန္၏စာအုပ္မွာ
ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံႀကီးသံုးခု (အေမရိက၊ ဂ်ာမနီႏွင့္ ဂ်ပန္)ကိုသာ အဓိကထားဆန္းစစ္ခဲ့သည္ျဖစ္၍
လြတ္လပ္ခါစ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအတြက္မူ သီအုိရီမဲ့လမ္းသစ္ထြင္ ရသလိုသာျဖစ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးတြင္ အဆုိပါသိမ္ေမြ႕နက္နဲေသာအလုပ္ကို ပထမဆံုးတာ၀န္ယူခဲ့သူမွာ
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟု ဆုိႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
စစ္ၿပီးေခတ္ ဥပေဒတြင္းႏုိင္ငံေရးတုိက္ပြဲကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္ ဖဆပလကို
အမ်ဳိးသားတပ္ေပါင္းစုႀကီးအျဖစ္ ျပန္လည္စုစည္းရာတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္က
လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ဘားမား႐ိုင္ဖယ္ကိုမပါေစေတာ့ဘဲ ၎ကိုယ္စား
ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႕ကိုသာ ထည့္သြင္းခဲ့သည္။ သူကုိယ္တုိင္လည္း တပ္မေတာ္မွထြက္ၿပီး
ဦးေအာင္ဆန္းအျဖစ္သာ ဖဆပလဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္ကို ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကင္းလြတ္ေသာ လြတ္လပ္သည့္
လက္နက္ကိုင္အင္အားစု (PROFESSIONAL ORGAN) အျဖစ္ ပံုေဖာ္ႏိုင္ရန္
ပထမဆံုးအားထုတ္မႈဟု သေဘာရပါသည္။
ေျပာၾကစတမ္းဆုိလွ်င္ တပ္မေတာ္ကိုႏုိင္ငံေရးဇာတ္သြင္း
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကိုယ္တုိင္
ေနာက္- ဆုိရွယ္လစ္ပါတီတုိ႔ျဖစ္သည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် ကနဦး တပ္မေတာ္တြင္
ကြန္ျမဴနစ္တပ္မွဴးမ်ား၊ ဆိုရွယ္လစ္တပ္မွဴးမ်ား ရွိသေလာက္ရွိေနခဲ့သည္။
လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး သံုးလမွ်မရွိေသးခင္မွာပင္ အဆိုပါကြန္ျမဴနစ္ ဆိုရွယ္လစ္ပဋိပကၡမွ
ျပည္တြင္းစစ္အထိ အေျခအေနဆိုးသြားခဲ့ရာ တပ္မေတာ္မွာလည္း ျပည္တြင္းစစ္ေနာက္ခံ
ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ မလြဲမေရွာင္သာ ဆက္စပ္ပတ္သက္လာရေတာ့သည္။ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ပင္
တပ္မေတာ္တြင္း ညီၫြတ္ေရးကို ထိခိုက္ခဲ့ရသည္မ်ားရွိသည္။
မည္သို႔ပင္ရွိေစ ၁၉၄၈-ဗကပ ေတာခိုခ်ိန္တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၁၉၄၉ တပ္မေတာ္အစိတ္အပိုင္းအခ်ဳိ႕
ေတာခိုခ်ိန္တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ကြန္ျမဴနစ္တပ္မွဴးမ်ား တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကင္းကြာသြားခဲ့သည္။
တစ္ဖန္ ၁၉၆၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ ဆိုရွယ္လစ္အႏြယ္ တပ္မွဴးအခ်ဳိ႕ကို
တပ္မေတာ္မွဖယ္ရွားႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ႏွင့္တိုင္ ၁၉၆၂ သို႔ေရာက္ေသာအခါ တပ္မေတာ္မွပင္
“ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ” ဖြဲ႕ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္တာ၀န္အရပ္ရပ္ကို ယူခဲ့ျပန္သည္။
ထိုသည္၏ေနာက္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီကို အေျခခံၿပီး “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ” ကို
ဖြဲ႕စည္းကာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ တစ္ခုတည္းေသာ ဦးေဆာင္ပါတီအျဖစ္ ဆက္လက္ တာ၀န္ယူေစခဲ့သည္။
၁၉၈၈ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္းသို႔ ေရာက္ေသာအခါ တပ္မေတာ္မွပင္
“ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ
ဆက္လက္ယူခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ
ပါတီမွႏုတ္ထြက္ေစခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီမွ
“တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ေ
တပ္မေတာ္ႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေသာ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခု ျဖစ္လာၿပီး
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ တစ္ဖန္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ
တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ကို ဆက္ခံေသာ “ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွ
ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ” က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္
အတည္ျပဳေစကာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးခဲ့သည္။ ဤတြင္ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊
နာယကမူဦးေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ ယခင္ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွာ
ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း
တပ္မေတာ္မွ အနားယူေစခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းစတင္ခဲ့သည့္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ
တပ္မေတာ္ျဖစ္ေစေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ၏ ေနာက္ထပ္ေျခလွမ္းမ်ားဟု သေဘာရပါသည္။
သို႔တေစ တပ္မေတာ္၏ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈ
ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒျဖင့္ အတည္ျပဳထားသည္။
ဆိုခဲ့ၿပီးေသာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးတို႔၏ ပူးတံုခြာတံုျဖစ္စဥ္ႀကီးကို ေျပာင္းလဲလာေသာ
ကမၻာ့ေရစီးေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ၾကည့္ျမင္ဖို႔လိုလိမ့္မည္
စစ္ေအးတိုက္ပြဲ အထြတ္အထိပ္ကာလ (၁၉၆၀ ၀န္းက်င္) က စတင္ခဲ့ေသာ
MILITARIZATION OF POLITICS TREND ႏွင့္ စစ္ေအးအၿပီး (၁၉၉၀ ၀န္းက်င္) တြင္
စတင္ျဖစ္တည္လာေသာ DEMILITARIZATION OF POLITICS TREND တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ယေန႔ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ ဒုတိယေရစီးေၾကာင္း ေနာက္ခံတြင္ ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္မည္ထင္သည္။
ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕
ယခုစာတမ္း၏ ေယဘုယ်ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ (၁၉၄၈-၁၉၈၈) အတြင္း
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို ဦးေဆာင္ပံုေဖာ္ခဲ့ၾကသူ အားလံုးေလာက္မွာ ယခုအခါ
သက္ရွိထင္ရွားမရွိၾကေတာ့ပါ။ လူပုဂ္ၢိဳလ္အေနႏွင့္ သူတို႔တစ္ဦးခ်င္းစီတြင္ အားနည္းခ်က္၊
အားေကာင္းခ်က္၊ အမွားပိုင္း-အမွန္ပိုင္းမ်ားရွိ
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တက္ညီလက္ညီ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသူမ်ားခ်ည္းျဖစ္
သို႔အတြက္ အဆိုပါေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားကို ပုဂ္ၢိဳလ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈသေဘာ
မသက္ေရာက္ေစဘဲ ေခါင္းေဆာင္မႈအေကာင္းအဆိုးကို အကဲျဖတ္သံုးသပ္သည္ကသာ
အနာဂတ္အတြက္ အက်ဳိးမ်ားပါလိမ့္မည္။
ဤအျမင္၊ ဤအေတြးႏွင့္ပင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္
ဥာဏ္မီသေလာက္ အက်ဥ္းမွ်တို႔ထိၾကည့္ပါမည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္
ကနဦးႏိုင္ငံေရးဘ၀အစေလာက္က လက္၀ဲႏိုင္ငံေရးအယူအဆ မက္(စ္)၀ါဒ အေပၚ
သူ႔အတုိင္းအတာႏွင့္သူ စိတ္ၫႊတ္ခဲ့ၾကဟန္ရွိပါသည္။ သူတို႔အထဲမွ သခင္စိုး၊
သခင္သန္းထြန္းတို႔ဆိုလွ်င္ လက္၀ဲအိုင္ဒီအိုလိုဂ်ီ ဆရာႀကီးမ်ားအျဖစ္ပင္ ထင္ရွားခဲ့ၾကသည္။
သို႔တိုင္ေအာင္ တရားေသ၀ါဒကိုမူ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္လံုး မေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့ၾကပါ။
သေဘာတရားေရးအရာတြင္ သူတို႔ေလာက္နာမည္မႀကီးလွသည့္တို
အားေကာင္းခ်က္မွာ တရားေသ၀ါဒကို ေရွာင္ႏိုင္ၿပီး လက္ေတြ႕က်က်
ဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းျဖစ္လိမ့္မည္
လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကာလ (၁၉၄၅-၄၈) တြင္ သူ၏လက္ေတြ႕က်ေသာ ဦးေဆာင္မႈကို
ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႕ရသည္။
နဂါးနီစာေပအသင္းႀကီးကို စတင္တည္ေထာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္တိ
အိုင္ဒီအိုလိုဂ်ီသမားတစ္ဦးမဟု
(PERSONALITY) ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္သူဟုျမင္သည္။ ထိုေခတ္ လက္၀ဲလိုလားသူ
လူငယ္မ်ားၾကားတြင္ “ကိုႀကီးႏု” အျဖစ္ အားလံုးက တေလးတစားေနရာေပးခဲ့ရသူျဖစ္ရာ
ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားၾကားတြင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး အျမင့္ဆံုးဟူ၍ပင္ ဆိုရမလိုရွိသည္။
လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးတြင္ အာဏာရပါတီျဖစ္လာသည့္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္စုထဲ
(လက္၀ဲအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကား) လူမုန္းအမ်ားဆံုးျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္
ဤသို႔ျဖစ္ရသည္မွာ သူတာ၀န္ယူရေသာ “ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး” အလုပ္ႏွင့္လည္း ဆိုင္ပါလိမ့္မည္။
ထို႔ထက္ စစ္ေအးေခတ္ႏိုင္ငံတကာ အခင္းအက်င္းႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ေနာက္ခံတို႔ျဖင့္
ဆက္စပ္စဥ္းစားဖို႔လိုပါလိမ့္မည္
ေလ့လာအားအေကာင္းဆံုး၊ အထက္ျမက္ဆံုး ျဖစ္သည္ကိုမူ (လိုလားသူေရာ၊ မလိုလားသူမ်ားကပါ)
သိမွတ္ လက္ခံၾကပါသည္။ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းမွာ သူတို႔ေခတ္ေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုလိ
စြဲၿမဲေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ဆိုရွယ္လစ္ေခါင္းေဆာင္
ဦးဗေဆြကမူ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းလိုမဟုတ္။ လူခ်စ္လူခင္မ်ားသည္။ မူလက လက္၀ဲအယူအဆလိုလားသူ၊
ေနာက္ ဗုဒၶဘာသာဆိုရွယ္လစ္၊ ေနာက္ဆိုရွယ္ ဒီမိုကရက္၊ အယူအဆေရးရာတြင္ စြဲၿမဲဟန္မရွိ။
သို႔ေသာ္ ဂိုဏ္းဂဏအနည္းဆံုးဆိုရွယ္လစ္ေခါ
အရွိကိုအရွိအတိုင္း ျမင္တတ္သူဟုလည္း ဆိုသည္။
၁၉၆၂ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ အဓိကဦးေဆာင္မႈတာ၀န္ယူခဲ့သူမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းျဖစ္ပါသည္။
သို႔ႏွင့္အမွ် အေ၀ဖန္ခံရဆံုး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္ခဲ့
ႏိုင္ငံေရးဘ၀ကို အကဲျဖတ္ရာတြင္ သူျဖတ္သန္းခဲ့ရေသာ ေခတ္ေရစီးမ်ားႏွင့္
ဆက္စပ္ၾကည့္ျမင္ပါမွ မွ်တလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားမွ စတင္ခဲ့ေသာ
“လက္၀ဲလိႈင္း” (LEFT WING POLITICAL WAVE) ႏွင့္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္၀န္းက်င္တြင္
ေပၚထြက္လာေသာ “ႏိုင္ငံေရးကို စစ္ေဘာင္သြင္းသည့္ တူ႐ူခ်က္” (MILITARIZATION
OF POLITICS) တို႔ျဖစ္သည္။
ေခတ္ၿပိဳင္ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား
ဆိုခဲ့ပါေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ စိတ္သဘာ၀ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဘ၀ကိုဆ၀ါးႏိုင္ရန္ သူတို႔ေခတ္ၿပိဳင္မ်ား၏
ထင္ျမင္ခ်က္အခ်ဳိ႕ကို လက္လွမ္းမီသမွ် စုစည္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္
ထင္ျမင္ခ်က္ေပးသူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ ယွဥ္တြဲဆင္ျခင္ေစလိုသည္။
ၿပီးျပည့္စံုေသာ ႐ုပ္ပံုလႊာမဟုတ္သည္ကိုလည္း သတိခ်ပ္ေစခ်င္သည္။
- ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္သန္းထြန္း
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွာ ကိုယ္တြင္းသံလိုက္ဓာတ္အလြန္ေကာ
သူစိမ္းတစ္ရံဆံထဲက သူႏွင့္ေတြ႕ရလွ်င္ အက်ႀကီးက်သြားသူသာမ်ားေလသည္။
သခင္သန္းထြန္းမွာ အစီအမံ အခန္႔အခြဲေကာင္းသည္။ အပင္ပန္းလည္းခံႏိုင္၏။
ကိစၥတစ္ခုမၿပီးမခ်င္း ဇြဲေကာင္းေကာင္းႏွင့္ လိုက္တတ္၏။ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရး၏
အဓိကျဖစ္ေသာ ကရင္ ဗမာခ်စ္ၾကည္ေရးအေတာ္အတန္ခရီးေရာ
ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္မွာ ဤသံလုိက္ဓာတ္ႏွင့္ ဤဦးေႏွာက္တို႔၏ေက်းဇူးေၾကာင့္
ဟုဆိုလွ်င္မမွားႏုိင္ေပ။
ဦးႏု (ငါးႏွစ္ရာသီ ဗမာျပည္ - မွ)
- သခင္စုိးႏွင့္ သခင္သန္းထြန္း
သခင္စိုးက စကားလံုးအသစ္တီထြင္၍ မက္(စ္)၀ါဒကို ခံ့ညားေစေသာ စာႀကီးေပႀကီး
ပိဋကတ္စာေပ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပး၏။ သခင္သန္းထြန္းကား ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒကို
ျမန္မာျပည္၊ ကမၻာစသည္တို႔ႏွင့္ယွဥ္ကာ လူအမ်ားနားလည္ေအာင္ ေျပာျပသူျဖစ္၏။
ဒဂုန္တာရာ(႐ုပ္ပုံလႊာမွ)
- သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္ႏု
သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္ႏုမွာ မတူဟုထင္သည္။ သခင္ေအာင္ဆန္းမွာ
တစ္ေန႔လံုးေနပူႀကီးထဲတြင္ တကုပ္ကုပ္ႏုိင္ငံေရးတုိက္ပြဲမ်ာ
ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ထမင္းလံုးတေစၦအိပ္မက္မ်ားႏွင့္ နပန္းလံုးေနခိုက္
သခင္ႏုကား ႏုိင္ငံေရးမွအားလပ္သည့္အခါ ႏုိင္ငံေရးဖုိင္တြဲႀကီးကို ေခါင္းအံုးရင္း
ေရဒီယိုမွ ေမရွင္၏ “ျမပန္း၀တ္လႊာ” ေတးသံေလးတြင္ ၿငိမ့္၍ေနခ်င္ေနေပမည္။
ဒါမွမဟုတ္ ကဗ်ာေတးတစ္ပုဒ္ ကာရန္တစ္ခုကို စိတ္ကူးခ်င္ ကူးေနေပမည္။
ဒဂုန္တာရာ (႐ုပ္ပံုလႊာ - မွ)
- ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း
ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ အေတြးသမားျဖစ္၏၊ စာေပ၌ေမြ႕ေလ်ာ္၏၊ ဘာသာရပ္မ်ဳိးစံုႏွင့္ပတ္သက္ေသာ
စာေပတို႔ကို ဖတ္႐ႈတတ္၏။ သူ႔အိမ္ရွိ စာအုပ္ဗီ႐ိုႀကီးမ်ားထဲတြင္ စာအုပ္ေတြ အျပည့္အက်ပ္ရွိ၏။
သူအိမ္၀င္းထဲတြင္လည္း တဲထုိးကာ စာၾကည့္ခန္းတစ္ေဆာင္ေဆာက္၍ ထားသည္ကို
ကၽြန္ေတာ္တေစ့တေစာင္း ၾကည့္၍ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရ၏။ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း၏ အေတြးအေခၚအယူအဆတို႔မွာ
ပြင့္လင္းျပတ္သား၏။ အာရွဆိုရွယ္လစ္ဗ်ဴ႐ို ညီလာခံကို ၁၉၅၄ ခုႏွစ္က ကေလာၿမိဳ႕၌ က်င္းပစဥ္
(ကၽြႏု္ပ္တို႔ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ ေရွး႐ုိးသမားစဥ္အတုိင္းသာ ၊ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ
နယ္ခ်ဲ႕သမားႀကီးတို႔ကို အာ႐ံုစိုက္၍မေနၾကသင့္။ ဆိုဗီယက္႐ုရွားသည္လည္း
ေခတ္သစ္နယ္ခ်ဲ႕ သမားႀကီးျဖစ္သည္။ ဆိုဗီယက္နယ္ခ်ဲ႕နည္းမွာ ပို၍ပင္ေျဗာင္က်
အတင့္ရဲသျဖင့္ ပို၍ေၾကာက္စရာေကာင္းေသးသည္) ဟု ဖြင့္ခ်သျဖင့္
ဆိုရွယ္လစ္ေလာကႏွင့္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးရပ္ကြက္မ်ားတြင္ အေတာ္ပင္တုန္လႈပ္ ေခ်ာက္ခ်ားသြားခဲ့ဖူး၏။
ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ (သက္ရွိရာဇ၀င္ - မွ)
- ဦးဗေဆြ
ဦးဗေဆြသည္ျမန္မာေခါင္းေဆာင္လူ
အေတြးေကာင္း၍ စြမ္းအားရွိသည္ ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္သည္။ သူသည္လူထုႏွင့္ ရင္းႏွီး၏။
ျမန္မာလူထု၏ အေၾကာကို သိ၏။ လူထုက ဘာေတြကိုလက္ခံ၍ ဘာေတြကို လက္မခံဆိုတာ သိ၏။
ျမန္မာျပည္တြင္ ဘာေတြ မွားယြင္းေနသည္၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနသည္ ဆိုတာကိုလည္း သူထင္ရွားစြာ သိျမင္၏။
ထိုအဓိက အမွား၊ အဓိကခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားဘာေတြျ
ဦးဗေဆြက ယခုလိုေျဖပါလိမ့္မည္။ (က်ဳပ္တို႔ ျမန္မာေတြဟာ အားလံုးပဲ ဘ၀င္ျမင့္ေနၾကတယ္။
ေက်ာင္းသားေတြက စာမဖတ္ခ်င္ၾကေတာ့ဘူး။ ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီးေတြျဖစ္ေနတာ
အစိုးရအမႈထမ္း အရာထမ္းေတြေရာ၊ စစ္သားေတြေရာ၊ ဒီလိုခ်ည္းျဖစ္ေနတာပဲ)
ၿဗိတိသွ်သတင္းစာဆရာ “၀ုဒေရာ၀ိုင္ယတ္”
(၁၉၄၉ မတ္လ ၁၂ ရက္ထုတ္ “နယူးစတိတ္မင္းအင္ေနးရွင္း” ဂ်ာနယ္ - မွ)
- ဦးေန၀င္း
““ကိုယ့္အေနနဲ႔ ဒီသံသရာတရားေတြ၊ သခၤါရတရားေတြ၊ အနိစၥ၊ အနတၱတရားေတြကို
ဒီေန႔သိျမင္သလိုမ်ား ဟိုတုန္းက သိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လကိစၥကို
ကိုယ္မလုပ္ခဲ့ပါဘူး ...””
(ဦးေန၀င္းမွ ဦးခ်စ္လိႈင္ (ကိုကိုေမာင္ႀကီး) ကို ၁၉၉၅ ဇူလိုင္ ၂၆ ရက္ကေျပာခဲ့ေသာစကား)
(တရံေရာအခါမ်ား - မွ)
(ေက်ာ္၀င္း)
(ဆက္လက္ေဖာ္ၿပပါမည္)
No comments:
Post a Comment